I Am a Greek European Worldwidel Man-Now!- www.artpoeticacouvelis.blogspot.com

I Am a Greek European Worldwide Man-Now!-

www.artpoeticacouvelis.blogspot.com

Σάββατο 5 Ιανουαρίου 2013

ΜΑΧΑΙΡΑ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ-ΤΑ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙΑ ΣΤΗ ΜΑΧΑΙΡΑ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ-χ.ν.κουβελης [απο μαρτυριες]--MACHERA XIROMEROU

.
.

ο Αη Δημητρης στα Βρυστιανα ,Μαχαιρα-χ.ν.κουβελης
.
.
ΤΑ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙΑ ΣΤΗ ΜΑΧΑΙΡΑ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ-χ.ν.κουβελης
[απο μαρτυριες]-

Η Αγια Παρασκευη ηταν ο ενοριακος ναος στον βυζαν-
τινο οικισμο στα Βρυστιανα,βρισκεται στο πατο του
οικισμου.Το παλιο κτισμα συμφωνα με τα ερειπια που
σωζονται αλλα και το σκαψιμο μεσα στα ερειπια απο
αρχαιοκαπηλο τα τελευταια χρονια δειχνουν πως ο ναος
ηταν χτισμενος μ'ενα ανθεκτικο μιγμα που βρισκεται στα
θεμελια και το δαπεδο του ηταν αρκετα εκατοστα κατω
απο την επιφανεια του εδαφους.Ο τοιχος του ναου ηταν
αγιογραφημενος,κομματια απο τις αγιογραφιες βρισκον-
νται διασπαρτα μεσα στα ερειπια.
Το 2007 ανεγερθει απο τον ΠαπαΚωστα Παπατρεχα και λει-
τουργηθηκε για πρωτη φορα ξανα το 2010 μεσα στη μισο-
τελειωμενη εκκλησια.Η εκκλησια τελειωσε το 2011 και κα-
θε χρονο γινεται εσπερινος  την παραμονη της γιορτης της
Αγιας Παρασκευης.Το 2011 ανεβηκε στα Βρυστιανα για τον
εσπερινο και το λεωφορειο του Σωτηρη Σαμαρα γεματο κοσ-
μο και αλλοι που ηρθανε με αυτοκινητα και με τα ποδια,μοι-
ραστηκαν γλυκα,ραβανι απ'τις γυναικες και ψητο κρεας ,ειχε
και τραγουδια και χορεψαν.
Το παλιο κτισμα της Αγιας Παρασκευης χωριζονταν σε δυο με-
ρη :τον προναο  και τον κυριο ναο.Η νεα εκκλησια χτιστηκε
πανω στα  παλια θεμελα του κυριως  ναου και στη θεση που
ηταν ο προναος εγινε το προαυλιο της εκκλησιας και το σκε-
παστρο της.
Πισω απο το ιερο της εκκλησιας βρεθηκαν μνηματα,ισως εκει
να βρισκονταν το νεκροταφειο του παλιου οικισμου.
,
Ο Αη Δημητρης ειναι εκκλησακι του βυζαντινου οικισμου στα
Βρυστιανα,ερειπια του σωζονταν μεχρι το 1928,τοτε ανεγερθει
απο την κορη του Παναη Παπατρεχα την Παναγιωτα,Βρισκεται
στο ανατολικο μερος του οροπεδιου στα Βρυστιανα πανω σ'
ενα υψωμα.
Συμφωνα με τη παραδοση τρεις συνυφαδες Ντζαπαναιισες θεριζαν
στα Βρυστιανα,οι δυο ηταν μονιασμενες και την τριτη την εχθρευ-
ονταν.Συμφωνησαν οταν αποτελειωσουν τον θερο και πανε
στο πηγαδι για να πιουν νερο και να πλυθουν  εκεινη να την
σπρωξουν και να να την ριξουν μεσα στο πηγαδι να πνιγει.Οταν
πηρε να βραδιαζει και να νυχτωνει βγηκαν απ'το θερο και
πηγαν στο πηγαδι οπως κανανε καθε μερα που τελειωναν και
την ρηξανε μεσα στο πηγαδι,η γυναικα φωναζε δυνατα βοηθεια
και παρακαλουσε τον Αη Δημητρη να την σωσει.Και τοτε φανηκε
καβαλαρης να'ρχεται κι εφτασε κοντα,ηταν ο καβαλαρης με τη
μορφη του Δημητρη Νασουλα κι οταν εσκυψε μεσα στο πηγαδι
ελαμψε απο φως ολο το πηγαδι ,εριξε μεσα το κονταρι του,πια/
στηκε απ'αυτο η γυναικα και την τραβηξε πανω και την εσωσε
απ'τον πνιγμο.
Κι οταν η γυναικα πηγε στο χωριο μουσκεμα και διηγηθηκε τη
συνεβηκε ολοι καταλαβαν και ειπαν πως εκεινος ο καβαλαρης
ηταν  ο Αη Δημητρης που την εσωσε.
Ο Αη Δημητρης ηταν το πρωτο εκκλησακι που χτιστηκε στα Βρυ-
στιανα κι ηταν καταφυγιο των ντζοπαναραιων  και των περαστι-
κων ,να προφυλαχτουν απ'τη βροχη και τις μπορες.
Για καποιο διαστημα καταφυγιο μεσα στον Αη Δημητρη ειχε
βρει ο Χρηστος Μπαρμπαρουσης απ'το χωριο Βλυζανα,ο
γνωστος Τσαχαλος ο κακομοιρης,ειχε χασει τα λογικα του και
γυρνουσε απο χωριο σε χωριο με μακρια γενια και μαλλια και
παντα ειχε κουκλωμενο με το σακακι το κεφαλι του .Μεσα
στην εκκλησια το δαπεδο ηταν απο κερετσι κι ειχε σκαψει
μια λουμπα κι εκει μεσα χωνονταν να κοιμηθει.
Πισω απ'το ιερο της εκκλησιας ειναι θαμενη μια πρωτοθεια του
Παναη Παπατρεχα.Η ατυχη κοπελα επασχε απο τη φυματιωση,
που ξεκανε πολλοι κοσμο εκεινα τα χρονια,και της ειχαν φτιαξει
μια καλυβα εκει να μενει μακρυα,μοναχη,για να μην κολλησουν
την αρρωστεια κι οταν πεθανε  την θαψανε εκει.
.
Ο  Αη Νικολας ειναι κι αυτο εκκλησακι του βυζαντινου οικισμου
στα Βρυστιανα.
Ανεγερθει  το 1972 απο τον Νικο Μπουρχα που τοτε ηταν στη
Νεα Ζηλανδια μεταναστης κι ειδε στον υπνο του τον Αη Νικολα
και του ειπε :ειμαι ο Αη Νικολας απ'τα Βρυστιανα και θελω να
φτιαξεις την εκκλησια μου και να σκαψεις στα ερειπια  και θα
βρεις την εικονα μου.
Ο Νικος Μπουρχας δεν ηξερε πως υπηρχε εκκλησακι στα Βρυ-
στιανα  επικοινωνισε με τους γονεις του εδω κι εμαθε πως
πραγματικα υπηρχε εκκλησακι κι εστειλε τα χρηματα να χτι-
στει.
Αλλα εκει που ηταν το ιερο του παλιου κτισματος  ηταν μια
μεγαλη κοκορεφτια και δεν μπορεσαν να σκαψουν να βρουν
την εικονα  και τη νεα εκκλησια τη χτισανε  λιγο προς τα πισω
απο το ιερο της παλιας.
Αυτο το εκκλησακι ειναι στο δυτικο μερος  του οροπεδιου στα
Βρυστιανα σ'ενα υψωμα και διπλα απ'το ρεμα του Ρελη.
Εκει γυρω απ'τον Αη Νικολα εχουν βρεθει μνηματα.Και το το τεμ-
πλο του ειναι τμημα απο το τεμπλο της παλιας εκκλησιας του Αη
Γιωργη  στο χωριο στη Μαχαιρα
.
Αλλα εκκλησακια του παλιου βυζαντινου οικισμου στα Βρυστια-
να που δεν εχουν αναγερθει και βρισκονται τα ερειπια τους ειναι
ο Αη Χριστοφορος  στις προποδες του βουνου Σελλα,νοτια προ-
εκταση του βουνου της Βιτσης.Εχει καταπληκτικη θεα στα Βρυστια-
να και στο Ξοβουνι.Το μονο που εχει απομεινει απ'αυτο το εκκλη-
σακι ειναι ενα τμημα απο τον τοιχο του ιερου του.Στη θεση του
ιερου ο Γιωργος Κονιωσης εχει τοποθετησει ενα σιδερενιο οικονι-
σμα.
Ερειπια εκκλησιας βρισκονται μεσα σε δασικη εκταση στις προπο-
δες του λοφου Τσουγκανακια στη θεση Παλιοκοπρια,καποιοι πα-
λιοι λενε πως ηταν το εκκλησακι της Αη Δευτεραςαλλοι λενε πως
ηταν οι Αη Αναργυροι,τα θεμελια του κτισματος ειναι μεγαλυτερα
απο τα αλλα
.
Η Παναουλα ειναι εκκλησακι της Κοιμησεως της Παγαγιας και βρι-
σκεται ανατολικα  του χωριου Μαχαιρα.Πολυ παλιο κτισμα και
βρισκονταν στη θεση που ειναι το σημερινο εκκλησακι,που ανε-
γερθει το 1928 απο τη κορη του Παναη Παπατρεχα την Παναγιω-
τα.
Η Παναουλα ειχε παλιες εικονες που καποιοι τις αρπαξαν πριν απο
λιγα  χρονια.
.
Ο Αη Γιωργης βρισκεται ανατολικα του χωριου κι ηταν κοινοβιο
μοναστηρι τα πολυ παλια χρονια.Διπλα απ'το παλιο κτισμα
χτισανε το νεο εκκλησακι γιατι εκει που ηταν το παλιο ειναι μια
μεγαλη βελανιδια.Γυρω-γυρω απ'το εκκλησακι βρισκονται ερει-
πια απο αλλα κτισματα κελια  και ταφους απο θαμενους καλο-
γερους.
Το νεο εκκλησακι ανεγερθει απο τον  Κωνσταντινο Στρατο[Κωτσο
Καρδια].Στον μεγαλο πολεμο του 1940  εκεινα τα δυσκολα κι
επικινδυνα χρονια πολλοι χωριανοι βρηκαν εκει καταφυγιο για
να γλυτωσουν .
Ο Αη Γιωργης εχει το ιδιο ονομα με την εκκλησια του χωριου
και ποτε δεν την λειτουργουν τ'Αη Γιωργιου γι'αυτο αποφασι-
σαν ν'αλλαξουν τ'ονομα.Με τη παρουσια του δεσποτη  αλλα-
ξε τ'ονομα ,απο Αη Γιωργης το ονομασαν σε Πετρου και Παυλου.
Ομως εμεινε το παλιο ονομα κι ο κοσμος λεει Αη Γιωργης.
Και του Αη Γιωργη του αρπαξαν τις παλιες εικονες.Εχουν μει-
νει μερικες απο το τεμπλο της παλιας εκκλησιας,που απεικονι-
ζουν τους αποστολους και σκηνες απ'τη ζωη του Χριστου.
.
Ο Αη Λιας βρισκεται σ'ενα καραουλι,σ'ενα υψωμα,πανω στ'
αμπελια,βορεια.Παλιο κτισμα ηταν εκει που εγινε το νεο.
Ανεγερθει απο τη Στρατινα του Κοτρουμανου,τη μανα του Λια
Κουτρουμανου και του Αντρεα Χασαπη.
Διπλα απ'τον Αη Λια στο χωραφι του Χρηστου Γκουμα βρεθηκαν
πολλες πλακες απο μνηματα.
.
Ο Αη Βλασης,ερειπια μικρου κτισματος βρισκονται σ'ενα υψωμα
κοντα στο χωριο,βορεια,εκει διπλα που'ναι τα σπιτια τα Μπαρ-
μπαρσαιικα κι η γυρω περιοχη πηρε το ονομα Αη Βλασης .
Πολλες φορες χωριανοι θελησαν να φτιαξουν το εκκλησακι
αλλα δεν εγινε ποτε.Ο Γιαννης Τζακωστας  απο τη Μαχαιρα που
εμενε στη Πενταλοφο,η Βασιλικη Παπατρεχα Ντουγια,ο ΠαπαΚω-
στας Παπατρεχας.
.
Στη θεση Μουρκοπουλου εκει που ηταν βυζαντινος οικισμος
βρεθηκε ενα αποσπασμα απο μαρμαρινο τεμπλο,καπου εκει
βρισκονται χωμενα τα θεμελια καποιας παλαιοχριστιανικης η'
μεσοβυζαντινης εκκλησιας του 9ου αιωνα.Απ'αυτη την εκκλη-
σια δεν διασωθηκε ουτε το ονομα ουτε και καποια μαρυρια της.
.
Νεα εκκλησακια που χτιστικαν τα τελευταια τα σημερινα χρονια
ειναι η Αη Τριαδα,βορεια,στ'αμπελια,την εχτισε η Βασιλικη Παπα-
τρεχα Ντουγια  και ο Αη Κωνσταντινος ,ανατολικα,στον Αη Γιωργη,
που τον εχτισε ο Παπακωστας Παπατρεχας.
.
.
.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου